Fotoğraf Fobisi | Objektif Korkusu
Bazılarının neredeyse kabus listelerinin başında yer alan bir konu. Bu konu hakkında, çevrimiçi forumlardan alıntılar;

“Fotoğraf çekilmek benim için fobi olmaktan çıktı resmen korku halini aldı. Objektif gördüğüm an arkama bile bakmadan kaçıyorum. O anda hiç kimse,hiçbir şey umurumda olmuyor. Eskiden çok severdim, evde en az 30 tane dolu dolu albüm var ama artık çekilmek istemiyorum. Bu fobiden nasıl kurtulabilirim?” diye sormuş bir üye.

Bir diğeri de yanıt yazmış;

"Pek çok insan, fotoğrafı çekileceği zaman heyecanlanır. Ancak bu heyecan ilkel insanlarda olduğu gibi saldırıya uğrama korkusundan değil, fotoğraf makinesi tarafından beğenilmeme korkusundan kaynaklanır. Fotoğraf makinesi kendi görüntülerini daha çekici bir biçimde geri vermezse kendilerini azarlanmış hissederler. Fotoğraflarda kötü görünmesine neden olan fotoğraf makinesi korkusu, kişilerin kötü çıkacakları endişesiyle objektife gergin bir ifadeyle bakmalarına ve hep kötü görünmelerine neden olur. Zaten makineden korkan ve kötü görüneceği endişesi taşıyan kişi, her seferinde kötü çıkmış yansımasını görünce, korkusu daha da artar.”

Bu tür serzenişleri etrafınızdaki insanlardan duymuşsunuzdur. Kim bilir belki de fotofobi denilen bu durumu sizde yaşıyorsunuzdur.

Aynada kendilerini alımlı, güzel ya da yakışıklı sınıflandırmasında genel kabul değerleri ortalamasının içinde gören insanlar, objektif önünde aynadaki gibi görünmediklerini ve normal görüntülerinden daha çirkin olarak fotoğraflara yansıdığını söyler ve bundan şikayet ederek fotoğraf çekilmekten fazlasıyla uzak dururlar.

Yukarıdaki çevrim içi alıntılardan bunun psikolojik nedenleri hakkında biraz bilgi sahibi olsanız da sorunun altında yatan temel nedenler fotoğrafik açıdan bakıldığında bunlardan farklıdır. Bu nedenleri soru şeklinde yönelterek algınızı arttırmayı amaçlıyorum.

  - Ortam ışığına göre pozunuzun yönünü ve şeklini değiştirmeyi biliyor musunuz?
  - Vücudunuzu iyi kullanmayı ve poz vermeyi biliyor musunuz?
  - Kendinize yakışan pozları, aynayı kullanarak tespit ettiniz mi?
  - Bazı insanlar, sağ, bazıları da soldan daha güzel görünürler. Sizin favori yanınız hangisi?
  - Vücut simetrinizin farkında mısınız? Onu keşfetmede ne kadar başarılı oldunuz?



Fotoğraf Fobisi diyoruz ya, buna sebep olan aslında iki kişi var. Biri fotoğrafı çekilen yani model, diğeri de fotoğrafı çeken, yani fotoğrafçı. Burada şu soruları da sormak gerekiyor;

  - Fotoğrafçı ne kadar tecrübeli?
  - Işığın kullanmada ne kadar beceri sahibi?
  - Fotoğrafçı, yeterli ekipmana sahip mi ve bunları hakkıyla ne kadar kullanabiliyor?
  - Fotoğrafçının diğer kişilerle yaptığı çalışmalarını gördünüz mü?
  - Fotoğrafçınız çekim sırasında sizi yönlendirebiliyor mu?
  - Fotoğrafçınızla çalışırken, kendinizi rahat hissediyor musunuz?
  - Fotoğrafçınız sizi rahatlatma ve doğal ve güzel pozlara yönlendirmede ne kadar başarılı?

Bu sorular uzar gider. Söz konusu olan fotoğraf ise sıkça söylediğim bir cümleyi tekrarlamam gerekiyor. “Işık olmadan fotoğraf olmaz.” Işıkla bir çok güzelliği ortaya çıkarabilir, istenmeyen bir çok vücut bölümlerini gizleyebilirsiniz. Örneğin bakış açınızı değiştirerek, size göre uzun ve kırık olan burnunuzu yüzünüzün içine alırsanız, sonuç çok daha iyi olacaktır.

Bir fotoğraf varsa, bir çeken fotoğrafçı birde çekilen model vardır. Bu noktada çuvaldızı fotoğrafçı olarak kendime batırıyorum. Her iki tarafında sonuçlardan mutlu olması için fotoğrafçının modelden çok daha efor sarf etmesi çok daha dikkatli olması gerekiyor.

Fotoğrafın, kişinin kendine ulaşmaya çalıştığı bir yol olduğu bilinci ile, kendinize giden bu yolda daha iyiye ulaşmanın çabalarının hep var olması dileği ile

Saygı ve sevgilerimle.

Hayri ÇALIŞKAN
Fotoğraf Sanatçısı/Eğitmen