Yeni Başlayanlar İçin; Yusufcuk Fotoğrafları Çekmek
Sandığınız kadar zor değil. Yeterki bazı yöntemleri dikkatlice uygulayın.
Bazı fotoğrafçıların fotoğraflarına bakarken, “Bunu nasıl çekebiliyor?” diye söylendiğinizi duyar gibiyim. Fotoğrafa yeni başlayanlar için, bu sevimli böceğin fotoğraflanması için işinize çok yarayacak bazı ipuçları vereceğim. Orijinal adıyla "dragonfly", dilimizde bilinen adıyla "yusufçuk" fotoğraflarını izleyen çoğu insanın ilgisini çeker. Bu kadar hızlı hareket edebilen bir canlıyı sizin de fotoğraflamak istediğinizi belki çoğu kereler denediğinizi ama bir türlü, izlediğiniz diğer fotoğrafçıların çalışmaları gibi olmadığını görüp “Ben neden beceremiyorum” dediğiniz olmuştur.
Aslında, aşağıda verdiğim bazı ipuçlarına uyarsanız, yusufçuk böceğinin sandığınızın aksine çok daha kolay fotoğraflandığını göreceksiniz ve artık sizin de portfolionuzda bu alımlı ve sevimli canlıya ait güzel çalışmalar yer alacak.
.
Doğal Yaşam davranışları hakkında bilgilenmeliiniz.
Bütün doğal yaşam fotoğraflarına bir göz attığınızda, ya da yaban hayatı fotoğraflayan fotoğrafçıların çalışmalarını incelediğinizde, böylesine güzel fotoğraflara sahip olabilmenin ancak sabırlı bekleyiş ve takiple gerçekleşeceğini anlarsınız. Bunun ötesinde, fotoğrafladığınız canlının doğal davranış biçimlerini bilmekte sizi onuca daha kolay götürecektir. Örneğin;
  - Nerelerde yaşar?
  - Nelerden hoşlanır?
  - Nelere olumsuz tepkiler verir?
  - Ne kadar yaklaşmanıza izin verir?
  - Günün hangi saatlerinde daha güzel pozlar yakalayabilirsiniz?
Bunlara benzer konularda edineceğiniz bilgiler, sizi istediğiniz sonuçlara götürmede çok faydalı olacaktır. Bu bilgiler, ya da bu soruların yanıtlarını biliyor olmanız, çalışmalarınızdaki başarı yüzdenizi arttıracaktır. Aynı zamanda bunlar çalışmak istediğiniz tüm türler ve doğal yaşam fotoğraflarına konu olan tüm canlılar için geçerlidir.

Yusufcukları nerelerde ve ne zaman görebilirsiniz?
Genellikle sulak ve bitkilerin yoğun olduğu nemli yerlerde sıkça rastlanır. Dere kenarı, göl kıyısı gibi hem su, hem nem hem de bitki dokusunun olduğu yerlerde çok değişik türlerine sıkça rastlayabilirsiniz. Özellikle hava sıcaklığının genellikle 25 derecenin üzerinde olduğu, çok güneşli günlerde ve günün ortasında yakın zaman dilimlerinde (saat 10:00-15:00 arası) oldukça aktiftirler. Bu anlarda çok sıkça karşılaşabiliriniz. Gün doğumu ve gün batımı saatlerinde de kısa aralıklarla da olsa görülebilirler. Bu zaman dilimlerinde daha az hareketli olurlar
 
Kamuflaj gerekli mi? Nasıl yaklaşmalıyız?
Ortamın renklerine uygun kıyafetler giymeniz, yine makine ve ekipmanlarınızı ortama uygun olarak, biraz kamufle etmeniz işinizi daha kolaylaştıracaktır. Bazen bu kamuflajı, hemen bu yanı başınızdaki bir ağaç ya da uzun bitkilerden faydalanarak da yapabilirsiniz.
Eğer çok sert ve seri hareketlerden kaçınırsanız ve hareketli görünmezseniz kendilerine 50 cm mesafeye kadar yaklaşabilirsiniz. Yeter ki, sizin kendisine bir zarar vermeyeceğinizi kavrayabilsin. Buda sizin yumuşak ve yavaş hareketlerinize bağlı.
Çoğu zaman onları uzunca gözlemleyerek, belli bir bitkiye ya da çiçeğe konduklarını keşfetmeye çalışın. Kendi yaşam alanları içinde belli periyotlarla, belirledikleri çiçek ve dallara konarlar. Konduklara yakın bir yerde, makinenize gerekli ayarları yaparak sabırla beklerseniz de şaşırtıcı biçimde size poz verdiklerini göreceksiniz. Bu durumlarda yeter ki sabırla ve olabildiğince onları ürkütmeyecek şekilde hareketlerinizi kontrol altında tutarak bekleyin. Bu sabrınız karşılığı olarak, ödülünüz bellek kartlarınıza çok güzel yakalanmış pozlar olarak gelecektir.
 
Diyafram ve Enstantane değerleri ne olmalı?
Bu değerler, büyük ölçüde oluşturduğunuz kadraja, kullandığınız objektife, ortma ışık durumuna bağlı olmakla birlikte, yusufçuğun hemen her yerinin net alan derinliği içinde kalması sonucu estetik olarak olumlu etkiler. Bu bağlamda, diyafram değerinizi F:8 ve daha kısık tercih etmelisiniz. Ha keza, uçarken yakalanması bir hayli zor olan bu sevimli böcek, bir yere konduğunda çok güzel pozlar verebilir. Ortam ışığının elverdiği ölçüde, enstantanenizi de 1/250 den daha uzun tercih etmeyin. Bu ve daha kısa değerler, konunun net olarak kadrajda yer almasını sağlayacaktır. Havada eğer biraz esinti varsa, konduğu dalında sallanacağını düşünerek, çalışmanızda gerekli aydınlığı sağlayacak olabilen en kısa enstantane değerini tercih etmenizi önerebilirim.
Böceğin duruş biçimiyle objektifinizin önü paralel olacak şekilde çekim yapın. Böylelikle böceğin tümünü aynı net alan içinde tutma ve her yerini net olarak fotoğraflama şansınız olacaktır. Böcek size ya da objektifinize belli bir açıda durursa, netleme yaptığınız bölge dışında yani net alan derinliğinin dışında kalan bölümlerinin flue olacağını bilmeniz gerekiyor.
Her durumda, netlemenin mutlaka gözlerinde ya da kafa bölgesinde olmasına dikkat edin. Netliğin tercih edildiği yer, sadece bu böcek için geçerli olmayıp, tüm hayvanların portreleri çalışılırken geçerlidir. Netlik her zaman gözlerde olmalıdır. Deklanşöre basmadan önce, son bir kez kadrajınıza göz atın.
  - Netlik istediğiniz yerde mi?
  - Kadrajınızın yerleşimi doğru mu?
  - Diyafram ve enstantane (pozlama) değerleriniz uygun set edilmiş mi?
Bunlardan emin olunca fotoğrafınızı çekin. Yukarıdaki saydığım kontroller belki 4-5 saniyenizi alacak ama deklanşöre batığınızda istediğiniz özelliklere sahip bir fotoğrafınız olacak. Tabiki çekim değerlerini ortam ışığına en uygun belirlemek size düşüyor. Denemekyen yılmadan kısa sürede istediğiniz fotoğraflara sahip olacaksınız.

Arkaplan nasıl olmalı?
Çekim açınızı ve çekim kotunuzu (bir anlamda, bakış noktanızı) öyle bir ayarlayın ki; arka plan alabildiğine sade olsun. Sade arka plan ve teleobjektifle (50 mm ve üstü) yapılacak bir çekimle, diyaframın etkisiyle iyice ezilecek olan arka plan, konuyu daha da öne çıkaracak ve fotoğrafınız çok daha iyi algılanacaktır.
Çoğu durumlarda, polarize filtre kullanmanız, böcek veya üzerine konduğu yaprak ya da dalda, güneş ışığı etkisi ile olabilecek parlamaların ve bunun getirdiği doku kayıplarının önüne geçecektir. Polarize filtrenizi döndürerek, bu parlamaların ve yansımaların önüne geçebilirsiniz. Ancak polarize filtre kullandığınızda, enstantanenizin diyfaram değerini değiştirmezseniz, 2 stop daha uzayacağını
akılda tutmalınız. Hızınızın düşmesini istemiyorsanız, bu durumda diyaframınızı 2 stop açabilirsiniz.

Hayri ÇALIŞKAN
Profesyonel Fotoğrafçı | Eğitmen